H oμάδα, γαλλική εκδοχή του οργανισμού Forensic Architecture, συγκεντρώνει γύρω στους δέκα εθελοντές, μεταξύ των οποίων και αρχιτέκτονες που απογοητεύτηκαν από τη δουλειά σε αρχιτεκτονικό γραφείο.
Αν κάποιος αγκαλιάζει συχνά τις αρχιτεκτονικές σπουδές με την επιθυμία να κάνει τον κόσμο καλύτερο, σπάνια δικαιώνεται όταν με το τέλος των σπουδών βρίσκει την πρώτη του δουλειά σε γραφείο και βλέπει τα ιδανικά του να διαλύονται πάνω στον ψυχρό τοίχο της αξιοποίησης ακινήτων. Στη δεκαετία του 1970, αυτή η διαπίστωση οδήγησε μια ορισμένη πρωτοπορία να επιλέξει την “χάρτινη” αρχιτεκτονική, ακολουθώντας το παράδειγμα ομάδων όπως το Archigram, το Archizoom ή το Superstudio. Επιλέγοντας να σχεδιάζουν ουτοπικά έργα αντί να χτίζουν για ένα σύστημα που θεωρούσαν διεφθαρμένο, αυτές οι συλλογικότητες άφησαν το σημάδι τους στην ιστορία της τέχνης και τροφοδότησαν τη φαντασία όσων θα ακολουθούσαν.
Σήμερα, η αρχιτεκτονική διαμαρτυρία παίρνει άλλες μορφές, πιο πεζές αναμφίβολα, αλλά όχι λιγότερο ανατρεπτικές. Ενώ ο κλάδος στηρίζεται όλο και περισσότερο αποκλειστικά στα ψηφιακά εργαλεία, οι αρχιτέκτονες έχουν μάθει να εκτρέπουν τις χρήσεις τους με πολιτικούς σκοπούς, όπως το αποδεικνύει η δράση του Index, ενός συλλόγου που ιδρύθηκε το 2020 για να παράγει έρευνες σχετικά με την αστυνομική βία στη Γαλλία. Οι μέθοδοί του είναι εμπνευσμένες από εκείνες του Forensic Architecture, το οποίο ειδικεύεται στις αντι-έρευνες πάνω σε κρατικά εγκλήματα. Η κολεκτίβα αυτή με έδρα το Λονδίνο έχει γίνει γνωστή από την ικανότητά της να αντιπαραθέτει στις επίσημες αναφορές σχολαστικές αναπαραστάσεις σε βίντεο ή ψηφιακές εικόνες, βασισμένες στην εμπειρογνωμοσύνη των μελών της (αρχιτέκτονες, αρχαιολόγοι, δικηγόροι, ωκεανογράφοι, επιστήμονες, καλλιτέχνες κ.λπ.), τις οποίες και προσκομίζει στα δικαστήρια, μεταδίδει στα μέσα ενημέρωσης και παρουσιάζει σε καλλιτεχνικά ιδρύματα.
Οι αρχιτέκτονες παίζουν καθοριστικό ρόλο σε αυτές τις υποθέσεις. Οι τεχνικές τους γνώσεις χρησιμεύουν τόσο για την ανάλυση των σκηνών βίας (για να κατανοηθούν, στην περίπτωση μιας βομβιστικής επίθεσης για παράδειγμα, οι αιτίες στις οποίες οφείλεται η πτώση ενός τοίχου, η κατάρρευση μιας στέγης, η ταχύτητα και η γωνία πρόσκρουσης μιας σφαίρας κ.λπ.) όσο και για τη συγκέντρωση, χάρη στο λογισμικό τρισδιάστατης μοντελοποίησης που χρησιμοποιείται στα γραφεία, πλήθους πληροφοριών ανοικτής πηγής (βίντεο που έχουν γυριστεί από ερασιτέχνες, ήχοι, φωτογραφίες) που συλλέγονται μέσω των κοινωνικών δικτύων. “Η αρχιτεκτονική είναι το τσιμέντο που ενώνει τη μάζα των θραυσμάτων, η διεπαφή που επιτρέπει πολλαπλές οπτικές γωνίες, ο άξονας του διεπιστημονικού διαλόγου”, συνοψίζει ο Francesco Sebregondi, ιδρυτής του Index, ο οποίος εκπαιδεύτηκε στο Forensic Architecture. Τα εργαλεία και οι μέθοδοι της συλλογικότητας είναι απαλλαγμένα από δικαιώματα και όποιος θέλει να διεξάγει τη δική του έρευνα καλείται να τα χρησιμοποιήσει.
Index, η ΜΚΟ που εξετάζει την αστυνομική βία μέσω τρισδιάστατης μοντελοποίησης
Αρχιτέκτονες, ειδικοί του 3D, βιντεογράφοι… τα ταλέντα που συγκεντρώνει το Index μπορούν να ρίξουν φως σε ανεξιχνίαστες υποθέσεις ανασυνθέτοντας τα γεγονότα σε βίντεο.
Έχουν συνεργαστεί με τα μέσα ενημέρωσης Libération ή
Πηγή:le Monde
